Dawny Dom Zdrojowy Centnerbrunn

kwietnia 26, 2021

Kiedyś okazałe sanatorium z wodami zdrojowymi, później tętniąca życiem szkoła, a dziś obraz marnotrawstwa, braku wyobraźni i wielu zaniedbań. Ten okazały budynek od kilku lat stoi pusty, niszczeje i czeka na swój koniec.

Dawny Bad Centnerbrunn, to kolonia powstała na przełomie XIX i XX wieku, licząca na początku 15 domów.

1834 r.

Niewielkie uzdrowisko założył w 1834 roku noworudzki lekarz Niedenführ, praktykujący leczenie zimną wodą. Sława „doktora, który leczył wodą”, bardzo szybko obiegła całą okolicę. Metody stosowane przez ojca kontynuował i rozwinął jego syn Karl Niedenführ – noworudzki chirurg. To właśnie on w miejscu zwanym Centnertales wybudował pierwszy dom dla kuracjuszy. Z czasem kurort rozwinął się i lekarz zmuszony był dobudować kilka dodatkowych budynków. Hotel, jadalnia, sale zabaw, domy gościnne a nawet jeziorko i teatr na wolnym powietrzu. Cała instytucja przerodziła się w zdrojowy kompleks. Tak rozbudowany kurort przyjął wnet własną nazwę, Centnerbrunn. Nowoczesne jak na owe czasy metody leczenia zimną wodą przyciągały kuracjuszy z całego kraju.

1898 r.

Karl Niedenführ stosował najróżniejsze metody wodolecznictwa. Począwszy od kąpieli, nasiadówek, zawijania w mokre prześcieradła oraz picia, do przesiadywania i polewania się zimną (bardzo zimną bo zaledwie 7 st C) wodą. Prawdziwym hitem zdrojowiska były jednak natryski. Karl Niedenführ zastosował na szeroką skalę urządzenie wymyślone przez austriackiego pioniera hydrolecznictwa Vincenza Priessnitza. Noworudzki lekarz osobiście pracował z nim i konsultował wykonanie wielu urządzeń wykorzystanych później w Centnerbrunn. Zimna woda specjalną rynną spływała na kąpiącą się pod nią osobę ale aby strumień wody nie był nazbyt skupiony rozpraszano go za pomocą sitka. To właśnie nasze dzisiejsze prysznice. W połowie XIX wieku uchodziły za nowość i stosowano je tylko w kurortach z wodolecznictwem.

1902 r.

1908 r.

W połowie XIX wieku uzdrowisko znacznie przebudowano, a budynki przyjęły znany nam dzisiaj kształt. W 1859 w Bad Centnerbrunn funkcjonowało już osiem źródeł z leczniczą wodą mocno żelazistą i radoczynną. Nowy właściciel zaczął ją nawet butelkować i sprzedawać na cały kraj. Przez krótki okres czasu działała tu także fabryczka czekolady, której specyficzny smak osładzał powolne życie kuracjuszy.

Niestety, rozwój górnictwa doprowadził do zaniku wód leczniczych w Bad Centenrbrunn, wodolecznictwo nie miało tu już bytu. Cały kompleks zamieniono w ludowy dom wczasowy. Organizowano tu koncerty, ogniska, wystawy, spektakle teatralne a na placu zabaw mogło się bawić wiele dzieci. Bliskość stacji kolejowej tylko sprzyjała temu przedsięwzięciu.

Podobno w latach 70-tych ponownie dowiercono się do wody, miało powstać ujęcie z prawdziwego zdarzenia i butelkownia, niestety nie zrobiono nic w tym zakresie.

W latach 30-tych zawitali tu naziści.

Po II wojnie światowej obiekt należał do PKS Dzierżoniów i funkcjonowała w nim szkoła samochodowa, później Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych. Szkoła przeszła gruntowny remont, po czym została zamknięta w wyniku reform szkolnictwa. Szkoda, że zmarnowano tak duży potencjał. Budynek jest obszerny, bardzo ładny, ma nowy dach i okna. Po likwidacji szkoła pomału niszczeje i jej los jest raczej przesądzony. Znajduje się w ciekawej lokalizacji, poza miastem, na uboczu, za to przy zabytkowej stacji czynnej kolei.

Zapraszamy do galerii: