Opuszczony Pałac w Przysiece

sierpnia 08, 2024

Dobra w Przysiece należały do klasztoru cysterskiego w Przemęcie. Tamtejsi opaci wznieśli w XVIIw w Przysiece przytulny dworek, wokół którego założyli rozległy park. 
W posiadaniu braci zakonnych dwór, park i gospodarstwo pozostawały do końca XVIII wieku, kiedy to na skutek pruskiej kasaty, zniknęła własność klasztorna i kościelna. Wtedy Przysiekę otrzymał pruski generał i arystokrata Fryderyk von Zastrow. Generał, był adiutantem samego Fryderyka Wilhelma II Hohenzollerna.
W 1820 roku, przysieckie włości nabyli Potworowscy z Sienna herbu Dębno. Właścicielami Przysieki zostali Franciszka z Lubowieckich i Edward Potworowscy herbu Dębno. Edward (1793-1876) miał w swej karierze epizod wojskowy, był oficerem wojsk napoleońskich, a po przejściu do cywila został  marszałkiem poznańskiego sejmu stanowego. Państwo Franciszka i Edward doczekali się dwóch córek i dwóch synów. Niestety młodszy z chłopców nie przeżył nawet roku, starszy Roman zmarł przed ukończeniem dwudziestego roku życia.  Przysieka została bez męskiego dziedzica. W tej sytuacji hrabia Edward postanowił, iż przejdzie ona na zięcia, męża najstarszej córki Eleonory. Młodsza Karolina, po ślubie z Arturem Horwattem, miała otrzymać  Gorzyczki.
Eleonora Potworowska w 1855 roku, w kościele w Wonieściu poślubiła Stanisława Kurnatowskiego herbu Łodzia.  Druga z sióstr,  urodzona w Przysiece, Karolina wyszła za Aleksandra Horwatta herbu Pobóg. Ich wnuczka, Aleksandra poślubiła Stanisława Wańkiewicza herbu Lis i wraz mężem zginęła podczas wesela swej córki Teresy w Zbydniowie. 
Wróćmy jednak do Eleonory i Stanisława Kurnatowskich. Eleonora urodziła Stanisławowi sześcioro dzieci, trzech synów i trzy córki. Przysiekę oraz Gościeszyn objął ich pierworodny syn Zygmunt Ignacy (1858-1936). Zygmunt Ignacy Kurnatowski studiował prawo na Jagiellonce i uniwersytecie w Bonn. W 1891 roku oficjalnie przejął Przysiekę, a w rok później poślubił córkę dziedziców Iwna, Marię Sewerynę Mielżyńską herbu Nowina. We dworze w Starej Przysiece narodziły się ich dzieci Emilia, Andrzej, Eleonora, Maria, Adam, Zygmunt, Maciej i Stanisław. Dwójka pozostałych - Józef i Konstancja przyszli na świat w Gościeszynie. W rękach Kurnatowskich herbu Łodzia Stara Przysieka pozostawała do 1939 roku.
W 1945 roku znacjonalizowany majątek przejęły PGR, potem włączony został w skład Stadniny Koni w Racocie, po przemianach 1990 roku stał się zakładem PHR z siedzibą w Tulcach. Po 1990 r. opuszczony i zapomniany, narażony na zniszczenie i ruinę. Jego obecny status nie jest znany.


Opuszczony Pałac w Przysiece

Podjechałyśmy pod dwór główną aleją i stanęłyśmy przed okazałą bramą, na której słupkach lwy trzymają tarcze herbowe Potworowskich i Kurnatowskich. Dwór jest parterowy, założony na planie wydłużonego prostokąta. 












W ramy założenia dworsko-folwarcznego wchodzi jeszcze wiele interesujących budynków. Przede wszystkim, późniejsze od dworu,  oficyny. Jedna z nich, neogotycka zwieńczona jest schodkowym szczytem.


W obręb stylowo ogrodzonego założenia  wchodzi również druga oficyna. Budynek parterowy z trójkątną wystawką na osi. Dom ten wyglądał na zamieszkały. 



Natomiast stojący przy bramie pawilon, nawiązujący swą formą do antycznej świątyni wyglądał na kompletnie opuszczony. Niewątpliwie był inwestycją Kurnatowskich o pełnił on funkcję kordegardy oraz był mieszkaniem odźwiernego.



Oprócz zabudowań mieszkalnych w Przysiece znajdują się także imponujące zabudowania gospodarcze. Piękne, potężne i niestety zrujnowane budynki ciągną się wzdłuż drogi prowadzącej do bramy folwarcznej.

Do pałacu przylega piękny, olbrzymi park z drugiej połowy XVIII wieku, przekształcony w XIX. Znajdziemy tam trzy stawy połączone rowem, jesiony, kasztanowce ,olsze, dęby szypułkowe, graby, klony, lipy drobnolistne. W parku ukryta jest neogotycka kaplica grobowa, wzniesiona w 1864 roku, po śmierci Romana Potworowskiego herbu Dębno. 












Przysieka, 10.03.2024

You Might Also Like

1 komentarze

  1. Ta relacja jest rewelacyjna. Ukazuje doskonale piękno tego miejsca.

    OdpowiedzUsuń

Instagram